Podczas ostatniego posiedzenia Sejmu, 28 października 2020 roku Sejm uchwalił zaproponowaną w rządowym projekcie ustawę nowelizującą m.in. ustawę CIT. Wynika z niej, że spółki komandytowe staną się w 2021 roku podatnikami podatku dochodowego. Projekt wzbudził duże emocje i nie mniejsze zainteresowanie zarówno branży doradczej jak i środowisk biznesowych.
Podwójne opodatkowanie spółki komandytowej
Na gruncie obecnie obowiązujących przepisów, spółki komandytowe są transparentne podatkowo – nie płacą podatku dochodowego, bo rozliczają go ich wspólnicy, proporcjonalnie do posiadanego udziału w spółce. Taki sposób opodatkowania powoduje, że wypracowywane przez spółkę dochody są opodatkowane jednokrotnie, na poziomie wspólników. Jednak zdaniem Ministerstwa Finansów, spółki komandytowe są często wykorzystywane do wyprowadzania środków finansowych do rajów podatkowych i przyjęte właśnie zmiany mają na celu uszczelnić system podatku.
Projekt nowelizacji CIT był krytykowany z wielu powodów w zasadzie od chwili, w której został opublikowany. Przede wszystkim, Ministerstwo Finansów nie komunikowało wcześniej, że trwają prace nad tak istotną ingerencją w polski system podatkowy. W Polsce istnieje obecnie ponad 40 tysięcy spółek komandytowych, a ich liczba od kilku lat stale rośnie. Lwia część spółek komandytowych to spółki utworzone przez osoby fizyczne z Polski, więc projektowane zmiany dotykają również wielu biznesów rodzinnych z bardzo różnych branż. Można przyjąć, że projektowane zmiany dotyczą więcej niż 50 tysięcy osób fizycznych będących wspólnikami spółek komandytowych.
Od kiedy CIT w spółce komandytowej?
W przestrzeni medialnej pojawiały się również pogłoski o tym, że opodatkowanie CIT spółek komandytowych zostanie odroczone do początku maja 2021 roku. Ostatecznie Sejm postanowił, że spółki komandytowe będą mogły wybrać czy rozliczają się na nowych zasadach od początku 2021 roku, czy też rozpoczną ich stosowanie od 1 maja 2021 roku. Tego rozwiązania nie było w pierwotnym projekcie, zostało zaproponowane dopiero po licznych i głośnych protestach płynących ze środowisk biznesowych. Wynikały one z tego, że przedsiębiorcom dano bardzo mało czasu na dostosowanie ich biznesów do nowej rzeczywistości. Przypomnijmy: podwójne opodatkowanie dochodów wypracowanych przez spółki komandytowe może spowodować, że efektywna stawka podatku wzrośnie z dotychczasowych 18%, 19% do ok. 35%! To wzrost obciążenia podatkowego o ponad 80%.
Ustawa została skierowana do Senatu, który ma 30 dni na ustosunkowanie się do niej. Jeżeli zaproponuje poprawki, co wysoce prawdopodobne, to Sejm będzie musiał je rozpatrzyć między 28 a 30 listopada, żeby do końca listopada ustawa została podpisana przez Prezydenta i opublikowana w Dzienniku Ustaw. Może się wydawać, i słusznie, że to bardzo mało czasu i terminarz ewentualnego dodatkowego posiedzenia Sejmu będzie napięty (w chwili, gdy ten tekst jest publikowany termin tego posiedzenia nie został jeszcze wyznaczony), ale nie miejmy złudzeń – nowelizacja CIT najprawdopodobniej zostanie opublikowana do końca listopada i jej zapisy zaczną obowiązywać już od początku 2021 roku.
Ostateczne brzmienie nowych przepisów może jeszcze ulec niewielkiej zmianie, ale nie należy raczej oczekiwać istotnych zmian, szczególnie na korzyść podatników.
Pozytywne aspekty podatku CIT w sp.k.?
Równocześnie z opodatkowaniem CIT spółek komandytowych Sejm uchwalił tzw. estoński model CIT. Jest to rozwiązanie, dzięki któremu zysk wypracowany przez spółkę kapitałową nie zostanie opodatkowany podatkiem dochodowym aż do jego wypłaty na rzecz udziałowców lub akcjonariuszy. To rozwiązanie ma zachęcić przedsiębiorców do intensyfikacji inwestycji i rozwijania firm z wykorzystaniem posiadanego kapitału. Niemniej jednak, podatek estoński będzie mogła stosować tylko nieliczna grupa podatników, ze względu na wprowadzone przez ustawodawcę warunki.
Jak widać, w najbliższej przyszłości istotnej zmianie ulegną warunki prowadzenia działalności gospodarczej. Warto zatem już dziś rozważyć możliwe scenariusze i wybrać ten, który w dłuższej perspektywie pozwoli zmaksymalizować jej efektywność.
Autor: Jakub Piotrowicz Senior Tax and Analysis Consultant
