Estoński CIT: założenia nowego modelu opodatkowania przedstawione przez Ministerstwo Finansów

11. 08. 2020
Podatki,Alert

31 lipca 2020 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło wstępny projekt ustawy wprowadzającej nowy model opodatkowania do polskiego porządku prawnego. Tzw. estoński CIT pozwala spółkom kapitałowym na wybranie jednego z dwóch rozwiązań: dokonywanie odpisów na fundusz inwestycyjny lub zapłatę podatku dopiero w momencie faktycznej wypłaty zysków. Wprowadzenie takiego rozwiązania ma pobudzić poziom inwestycji, zwiększyć poziom konkurencyjności polskich firm i wreszcie zredukować obowiązki sprawozdawcze do minimum. Jak to wygląda w praktyce?

 

Kto może skorzystać z rozwiązań tzw. podatku estońskiego?

 

Krąg potencjalnych odbiorców nowego modelu rozwiązania został ograniczony do podmiotów:

  • o określonej formie prawnej: wyłącznie spółek akcyjnych oraz z o.o. (z kręgu podmiotów zostały wyłączone spółki komandytowo-akcyjne);
  • nieposiadających udziałów/akcji w innych podmiotach;
  • zatrudniających co najmniej 3 osoby wyłącznie na podstawie umowy o pracę;
  • których przychody nie przekroczyły 50 mln zł. i mniej niż 50% z nich pochodzi m.in. z wierzytelności, odsetek, poręczeń lub gwarancji;
  • które nie sporządzają sprawozdań finansowych zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości.

O wyborze nowego modelu opodatkowania podatnicy będą zobowiązani do powiadomienia naczelnika urzędu skarbowego.

 

Jakie podmioty zostały wyłączone z tzw. estońskiego CIT?

 

Instytucje pożyczkowe, przedsiębiorcy działający na terenach Specjalnych Stref Ekonomicznych lub korzystający z tzw. ulgi na nowe inwestycje oraz przedsiębiorstwa finansowe: te podmioty nie mają możliwości wyboru nowego modelu opodatkowania.

Podobna sytuacja dotyczy podmiotów powstałych poprzez podział lub połącznie – takie spółki muszą poczekać co najmniej 24 miesiące od momentu ich powstania na skorzystanie z tzw. ryczałtu.

 

Czy jest możliwe przekształcenie?

 

Z przedstawianych rozwiązań mogą skorzystać również jednoosobowe działalności gospodarcze oraz spółki osobowe po ich przekształceniu w jednoosobowe spółki kapitałowe.

Przy dokonaniu przekształcenia, należy jednak pamiętać o opodatkowaniu dochodu z przekształcenia – nadwyżki wartości rynkowej składników majątku.

 

Krótki czas na przygotowanie

 

Proponowane rozwiązania mają wejść w życie już od 1 stycznia 2021 r. Ustawodawca nie zostawił więc podatnikom długiego czasu na przygotowanie. Jakie działania należy podjąć w celu skorzystania z nowego modelu opodatkowania?

  • zaliczenie do przychodów i kosztów podatkowych przychody i koszty uwzględnione dotąd tylko w wyniku finansowym;
  • ustalenie sumy niepodzielonych w latach ubiegłych zysków oraz niepokrytych strat.

 

Dwa modele opodatkowania

 

Fundusz inwestycyjny

Tzw. częściowy model estoński zakłada utworzenie przez podatnika specjalnego funduszu (rachunku) inwestycyjnego, którego środki mają zostać przeznaczone wyłącznie na cele inwestycyjne. Przy zachowaniu klasycznych zasad rozliczeń podatkowych, spółka będzie mogła zaliczać dokonane odpisy do kosztów uzyskania przychodów.

Przy wyborze takiego modelu opodatkowania, niezbędne będzie otworzenie specjalnego rachunku prowadzonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego lub inny bank z nim współpracujący, na który spółka będzie przekazywać środki pieniężne.

Wysokość dokonywanych odpisów jest jednak limitowana do wysokości zysku osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. Spółki będą miały maksymalnie 3 lata na wykorzystanie zgromadzonych tam środków na tzw. cele inwestycyjne.

 

Ryczałt od dochodów spółek kapitałowych

Drugie z przedstawianych rozwiązań zakłada opodatkowanie spółek dopiero na etapie wypłaty zysków. Podatnicy nie będą więc zobowiązani do obliczania i wpłacania zaliczek miesięcznych czy kwartalnych – podatek zostanie pobrany dopiero w  momencie faktycznej dystrybucji zysków. Wybór tego modelu oznacza również brak prowadzenia odrębnej rachunkowości podatkowej – rozliczenia będą dokonywane wyłącznie na podstawie rachunkowości bilansowej.

Nowy sposób opodatkowania będzie wybierany na 4-letnie okresy. Po zakończeniu tego okresu, podatnicy będą mogli zrezygnować z takiego sposobu opodatkowania lub przedłużyć jego stosowanie.

Jeśli w trakcie tego okresu spółka naruszy warunki stosowania ryczałtu, traci prawo do stosowania pełnego modelu estońskiego.

 

Stawki ryczałtu

 

Wprowadzono dwie stawki podatku, których wysokość uzależniona jest od statusu oraz wysokości przychodów podatnika:

  • 15% – dla tzw. małych podatników oraz podmiotów, u których wartość średnich przychodów nie przekracza maksymalnych przychodów dla małego podatnika (2 000 000 euro);
  • 25% – dla pozostałych podmiotów.

Wprowadzono również możliwość obniżenia stawek podatku o kolejne 5%, dla podmiotów ponoszących zwiększone nakłady inwestycyjne.

 

Przekroczenie progu przychodów w trakcie stosowania ryczałtu

Jeśli podczas stosowania tzw. estońskiego CIT podatnik przekroczy limit przychodów (50 mln zł), zostanie zastosowany tzw. domiar. 5% stawka podatku znajdzie zastosowanie wobec kwoty dochodu skalkulowanej według wzoru określonego w ustawie.

 

Nakłady inwestycyjne

 

Wybór jednej z nowych form opodatkowania wiąże się z obowiązkiem ponoszenia nakładów inwestycyjnych, a w rezultacie zwiększenia majątku trwałego. Podatnicy będą zobowiązani do systematycznego ponoszenia kosztów na nabycie lub wytworzenie fabrycznie nowych środków trwałych. Obowiązek zwiększania wartości majątku podatnika będzie weryfikowany w dwu- lub czteroletnich okresach poprzez porównanie stanu majątku na ostatni dzień roku poprzedzającego wybór ryczałtu i na ostatni dzień wybranego okresu. W zależności od długości okresu rozliczenia nakładów inwestycyjnych, podatnik jest zobowiązany do poniesienia bezpośrednich kosztów w kwotach wskazujących na ich wzrost o:

  • 15%, jednak nie mniej niż 20 000 zł w okresie 2 kolejno po sobie następujących lat podatkowych;
  • 33% jednak nie mniej niż 50 000 zł w okresie 4 kolejno po sobie następujących lat podatkowych.

 

Ograniczony krąg nakładów inwestycyjnych

 

W ramach obowiązku ponoszenia nakładów inwestycyjnych, podatnicy będą mogli ponosić wydatki wyłącznie na środki trwałe określone w grupach 3-8 Klasyfikacji, m.in. maszyny, urządzenia czy wyposażenie. Do nakładów inwestycyjnych nie zaliczono natomiast kosztów licencji, gruntów, lokali czy samochodów osobowych.

 

Problem podwójnego opodatkowania

 

Wybór estońskiego CIT nie oznacza zmiany zasad opodatkowania dywidend na poziomie wspólników. Wypłata dywidendy wciąż będzie wiązała się z opodatkowaniem na poziomie spółki (pobranie ryczałtu w ramach tzw. estońskiego CIT) a następnie opodatkowania wspólników. Ustawodawca wprowadził jednak możliwość proporcjonalnego obniżenia podatku płaconego przez wspólników o odpowiednio wyliczoną część podatku zapłaconego przez spółkę. Odliczenie będzie więc dotyczyć tylko części podatku zapłaconego przez spółkę zatem zastosowanie reżimu estońskiego tylko w części pozwoli uniknąć problemu podwójnego opodatkowania przy spółkach kapitałowych.

 

Negatywne konsekwencje

 

Wybór pełnego modelu estońskiego CIT – ryczałtu wyłącza jednoczesną możliwość korzystania z ulg zmniejszających podstawę opodatkowania: ulgi na złe długi, ulgi B+R oraz darowizn, co do których przysługuje ustawowa możliwość odliczenia. Jeśli podatnik zdecyduje się na przejście na pełny model estońskiego CIT, nie będzie mógł korzystać z tych ulg również w momencie powrotu do klasycznych zasad CIT.

 

Ukryte zyski

 

Wprowadzono również zasadę opodatkowania tzw. ukrytych zysków: świadczeń pieniężnych lub niepieniężnych otrzymywanych przez udziałowca/akcjonariusza. Do podstawy opodatkowania zaliczona więc zostanie m.in. kwota pożyczki udzielona przez spółkę udziałowcowi czy też wydatki na reprezentację.

 

W jaki sposób możemy Państwu pomóc?

Grupa Arena służy Państwu wsparciem m.in. w trzech poniższych obszarach:

analiza możliwości skorzystania z estońskiego CIT: sprawdzimy, czy zostały spełnione warunki do skorzystania z nowego modelu opodatkowania;

pomoc przy przygotowaniu do wdrożenia estońskiego CIT: pomożemy dokonać prawidłowych rozliczeń podatkowych pozwalających na przejście na nowy reżim opodatkowania;

analiza korzyści skorzystania z nowego modelu opodatkowania: dokonamy analizy opłacalności wdrożenia nowego typu opodatkowania w stosunku do wysokości podatku płaconego dotychczas przez spółkę przy stosowaniu ulg czy zwolnień.

 

Autorzy: Bartosz Mroczkowski, Tax Manager, Aleksandra Ziółkowska Consultant

Bartosz Mroczkowski
Tax Manager
+48 509 954 523
bartosz.mroczkowski@arenaadvisory.com
NEWSLETTER