Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok, który może mieć istotne znaczenie dla podatników korzystających ze zwolnienia dywidendowego. Sąd zakwestionował stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, wskazując, że przepisy ustawy o CIT nie wymagają, aby spółka otrzymująca dywidendę była jej rzeczywistym właścicielem (beneficial owner). O szczegółach opowie ekspert Arena Advisory w poniższym artykule. 

Stosowanie zwolnienia dywidendowego – korzystny dla podatników wyrok WSA w Warszawie

Przepisy ustawy o CIT dotyczące opodatkowania podatkiem u źródła (WHT) nadal budzą wątpliwości w kwestii ich praktycznego stosowania. Wydawało się, że zaczyna dominować mniej korzystny dla polskich płatników pogląd dotyczący zwolnienia z WHT dla dywidend. Zgodnie z nim, zwolnienie to mogłoby być stosowane tylko wtedy, gdy odbiorca dywidendy posiada status rzeczywistego właściciela. Takie stanowisko zaprezentowano w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 31 stycznia 2023 r. (sygn. II FSK 1588/20). Niespodziewanie jednak nastąpił zwrot w orzecznictwie.

W ostatnim wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie rozpatrując skargę na interpretację indywidualną, przychylił się do stanowiska podatnika potwierdzając prawo do skorzystania ze zwolnienia dywidendowego określonego w art. 22 ust. 4 CIT. Uzasadnienie pisemne rzeczonego wyroku nie zostało jeszcze opublikowane – nie znamy więc pełnej argumentacji przedstawionej przez Sąd, jednakże już warto przyjrzeć się ustnym motywom rozstrzygnięcia zaprezentowanym przez WSA.

Stan faktyczny

Podmiotem składającym wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej była funkcjonująca w międzynarodowej grupie spółka, posiadająca siedzibę na terytorium Polski. W związku z uzyskiwanymi dochodami spółka chciała wypłacić dywidendę swojemu jedynemu udziałowcowi – spółce hiszpańskiej. Środki wypłacone przez Wnioskodawcę tytułem dywidendy byłyby przekazywane dalej przez spółkę hiszpańską. Następnie trafiałyby do spółki holdingowej, która posiada przeważającą część udziałów w spółce hiszpańskiej, za pośrednictwem innej spółki z grupy. Finalnie, udziałowiec Wnioskodawcy nie pozostawałby beneficjentem rzeczywistym otrzymanej płatności. Spółka holdingowa jako ostateczny odbiorca środków pieniężnych otrzymywałaby je dla własnej korzyści, jak również samodzielnie decydowałaby o ich przeznaczeniu i ponosiłaby ryzyko związane z utratą tych środków.

Problem ze stosowaniem zwolnienia dywidendowego

Wnioskodawca w przedstawionym stanie faktycznym zapytał o obowiązek potrącenia podatku u źródła przy wypłacie dywidendy na rzecz swojego jedynego udziałowca – spółki hiszpańskiej. Zastanawiał się, czy jako płatnik będzie musiał pobrać ten podatek, czy też będzie miał prawo skorzystać ze zwolnienia dywidendowego określonego w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT. Wnioskodawca prezentując swoje stanowisko uznał, że ma prawo do skorzystania ze zwolnienia dywidendowego.

Argumentując swoje stanowisko Spółka wskazała, że spełnione zostały wszystkie warunki formalne do skorzystania ze zwolnienia dywidendowego, w szczególności spółka hiszpańska:

• posiada 100% udziałów w Spółce nieprzerwanie od czerwca 2017 r., a posiadanie udziałów wynika z tytułu własności;
• podlega w Hiszpanii opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania – co zostanie potwierdzone otrzymanym przez Spółkę certyfikatem rezydencji spółki hiszpańskiej;
• nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania – co zostanie potwierdzone otrzymanym przez Spółkę pisemnym oświadczeniem o spełnieniu ww. warunku.

Jednocześnie Spółka wskazała, że brak posiadania statusu bezpośredniego odbiorcy dywidendy jako rzeczywistego właściciela należności może w określonych sytuacjach stanowić przesłankę do zastosowania art. 22c ustawy o CIT. Przepisu art. 22 ust. 4 nie stosuje się bowiem, jeżeli skorzystanie ze zwolnienia określonego w przepisach było:

• sprzeczne w danych okolicznościach z przedmiotem lub celem tych przepisów;
• głównym lub jednym z głównych celów dokonania transakcji lub innej czynności albo wielu transakcji lub innych czynności, a sposób działania był sztuczny.

Spółka uznała jednak, że nie zachodzą opisane powyżej okoliczności uniemożliwiające zastosowanie zwolnienia dywidendowego. 

Niekorzystne stanowisko fiskusa

Organ nie zgodził się ze stanowiskiem Spółki wskazując, że dla zastosowania zwolnienia z zapłaty podatku u źródła przy wypłacie dywidendy konieczne jest posiadanie statusu rzeczywistego właściciela po stronie odbiorcy takiej płatności. Według Dyrektora KIS, aby zastosować zwolnienie z art. 22 ust. 4 ustawy o CIT, płatnik musi przeprowadzić pełną weryfikację warunków umożliwiających skorzystanie z tego zwolnienia. Weryfikacja ta powinna być przeprowadzona z należytą starannością. W ramach tej staranności mieści się sprawdzenie statusu rzeczywistego właściciela należności. Zdaniem fiskusa, transakcje pomiędzy spółką, hiszpańskim udziałowcem a spółką holdingową nie spełniały tych wymogów, dlatego nie można było zastosować zwolnienia dywidendowego.

Sąd po stronie podatnika

Ze stanowiskiem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nie zgodził się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Uzasadniając swoje stanowisko Sąd wskazał, że przepis art. 22 ust. 4 u.p.d.o.p. określa warunki stosowania tego zwolnienia, nie wymieniając wśród nich warunku, aby spółka przyjmująca dywidendę była jej rzeczywistym właścicielem (beneficial owner). Wymagane jest jedynie, aby spółka otrzymująca dywidendę była co do zasady właścicielem udziałów (akcji) spółki zależnej. Jest to konsekwencja tego, że uprawnienie do otrzymania dywidendy zależy od posiadania własności udziałów. W ocenie Sądu najistotniejsza jest kwestia, aby nie doszło do braku opodatkowania, tj. wytransferowania dywidendy do krajów trzecich w celu unikania opodatkowania. Mając na uwadze opis zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, warunek ten w ocenie Sądu został spełniony.

Jednocześnie w ramach wydanego wyroku Sąd podzielił argumentację przedstawioną w innym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 września 2023 r. sygn. akt III SA/Wa 1513/23, wskazując na „kształtującą się linię orzeczniczą”.