Podatek minimalny – kogo dotyczy obowiązek?

Dnia 1 stycznia 2024 r. weszły w życie przepisy o krajowym minimalnym podatku dochodowym od osób prawnych. Obowiązek jego zapłaty będzie dotyczył podatników (spółek oraz podatkowych grup kapitałowych), którzy osiągnęli w roku podatkowym 2024 stratę lub udział dochodów w przychodach w wysokości nie większej niż 2%. Należy jednak wskazać, że dla ustalenia powstania straty / poziomu udziału dochodów w przychodach nie wystarczy dokonanie prostych obliczeń matematycznych w oparciu o kalkulację CIT. Wynika to z faktu, iż ustawodawca przewidział rozlegały katalog wyłączeń, które wpływają na ustalenie wyniku podatkowego dla potrzeb weryfikacji obowiązku w zakresie podatku minimalnego. Również ustalenie wysokości podstawy opodatkowania (w przypadku obowiązku zapłaty podatku) jest dalece bardziej skomplikowane niż w przypadku podatku dochodowego z uwagi na specyficzne kategorie przychodów składające się na tę kwotę.   

Krajowy podatek minimalny – elementy konstrukcyjne

Spółki będące podatnikami, mające siedzibę lub zarząd na terytorium RP oraz podatkowe grupy kapitałowe, które w roku podatkowym:

• poniosły stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych albo
• osiągnęły udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych, w przychodach innych niż z zysków kapitałowych w wysokości nie większej niż 2%.

Przepisy o podatku minimalnym stosuje się odpowiednio do podatnika, niebędącego polskim rezydentem podatkowym prowadzącego działalność poprzez położony na terytorium RP zagraniczny zakład.

Podstawa opodatkowania (dwa sposoby określania)

Podstawowy sposób określania podstawy opodatkowania

Podstawę opodatkowania stanowi suma:

• kwoty odpowiadającej 1,5% wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym oraz
• poniesionych na rzecz podmiotów, kosztów finansowania dłużnego w takiej części, w jakiej koszty te przewyższają kwotę obliczoną według wzoru podanego w przepisach ustawy o CIT;
• kosztów:
1. 1. 1. usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze,
      2. wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw własności intelektualnej,
      3. przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze – poniesionych bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych lub podmiotów mających miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd w tzw. raju podatkowym, w części, w jakiej koszty te łącznie w roku podatkowym przekraczają o 3 000 000 zł kwotę obliczoną według wzoru podanego w przepisach ustawy o CIT.

Sposób rozliczenia oraz zapłaty podatku minimalnego

Podatnicy zobowiązani do zapłaty minimalnego podatku dochodowego są obowiązani w zeznaniu CIT-8 wykazać podstawę opodatkowania, pomniejszenia, o których mowa w art. 24ca ust. 10 ustawy o CIT, i kwotę minimalnego podatku dochodowego.

Podatnicy są obowiązani wpłacić na rachunek urzędu skarbowego należny minimalny podatek dochodowy w terminie do końca trzeciego miesiąca po upływie roku podatkowego, za który rozliczany jest podatek, przy czym kwotę minimalnego podatku dochodowego podlegającą wpłacie pomniejsza się o należny za ten sam rok podatkowy podatek obliczony zgodnie z zasadami ogólnymi.

Kwotę zapłaconego za dany rok podatkowy minimalnego podatku dochodowego odlicza się od podatku obliczonego zgodnie z zasadami ogólnymi. Odliczenia dokonuje się w zeznaniu CIT-8 za kolejno następujące po sobie 3 lata podatkowe następujące bezpośrednio po roku, za który podatnik wpłacił minimalny podatek dochodowy.

Pomoc Areny Advisory

Oferujemy Państwu nasze wsparcie w zakresie przeprowadzenia analizy pozwalającej określić czy obowiązek ten będzie dotyczył Państwa firmy. Prowadzimy analizy i przygotowujemy, w oparciu o dane za 2023 r., modele, które można zaimplementować do Państwa kalkulacji CIT i które można będzie wykorzystywać w Państwa działalności także w kolejnych latach podatkowych. Funkcjonalność wspomnianego modelu obejmuje m.in. częściową automatyzację obliczeń. Dodatkowo, obok kalkulacji i modelu przygotowujemy także informacje szczegółowo objaśniające poszczególne kroki niezbędne w celu weryfikacji obowiązku zapłaty podatku minimalnego. Dzięki temu uzyskują Państwo komplet informacji i narzędzi do weryfikacji tego zagadnienia w nadchodzących latach.

Autor: