Podatek cukrowy (opłata cukrowa) w piwowarstwie: projektowane zmiany w prawie i nowa interpretacja indywidualna (0111-KDSB1-1.4019.15.2025.2.ND)

Przedmiotem prac Rady Ministrów jest projekt zmian w przepisach ustawy o zdrowiu publicznym (nr projektu UD290), które regulują wartość opłaty cukrowej. Mają one przynieść zmianę stawki opłaty cukrowej, sposób jej obliczania oraz krąg podmiotów zobowiązanych do jej uiszczenia. W kontekście tych zmian, warto zapoznać się z nowszą interpretacją indywidualną Dyrektora KIS (0111-KDSB1-1.4019.15.2025.2.ND).

Projekt nowelizacji ustawy o zdrowiu publicznym: podatek cukrowy uratuje finanse publiczne?

Celem, jaki przyświecał ustawodawcy przy wprowadzaniu opłaty cukrowej, była – przynajmniej w świetle oficjalnych deklaracji – troska o zdrowotny dobrostan obywateli. Przepisy regulujące naliczanie opłaty cukrowej, zarazem kazuistyczne i nieprecyzyjnie zredagowane, stały się przedmiotem sporów miedzy organami podatkowymi i biznesem. W związku z tym, powstał rządowy projekt (UD290) nowelizacji ustawy o zdrowiu publicznym w zakresie opłaty cukrowej. Wprowadza on istotne zmiany, wśród których warto wymienić:

• wzrost stawki opłaty cukrowej (część stała z 50 gr do 70 gr, część zmienna z 5 gr do 10 gr za każdy gram cukru powyżej 5 gramów w 100 ml napoju);
• ustalanie wartości opłaty cukrowej od łącznej zawartości cukrów (kofeiny, tauryny) w napoju, niezależnie czy napój zawiera je naturalnie (np. słód w piwie, kofeina w kawie), czy też dodano je w procesie produkcji (decydujące znaczenie będzie miała informacja o wartości odżywczej zamieszczana na etykiecie);
• wprowadzony zostanie nowy katalog podmiotów zobowiązanych do uiszczenia opłaty cukrowej. W nowym stanie prawnym staną się nimi przedsiębiorcy (osoby fizyczne, prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej), będący:

1) producentami napojów,

2) podmiotami dokonującymi nabycia wewnątrzwspólnotowego napojów,

3) podmiotami dokonującymi importu napojów;

•  którzy dokonują pierwszej sprzedaży na terytorium kraju napojów objętych opłatą cukrową.

Niezależnie od losu, jaki ostatecznie spotka projektowaną nowelizację (obecnie w fazie opiniowania, ryzyko weta prezydenckiego), warto przyjrzeć się jednej z nowszych interpretacji indywidualnych w zakresie ustalania wartości opłaty cukrowej w branży piwowarskiej. Dotyczy ona nowelizowanej materii „naturalnego występowania” cukrów, których obecność w składzie napoju skutkuje powstaniem obowiązku uiszczenia opłaty cukrowej.

Interpretacja indywidualna (0111-KDSB1-1.4019.15.2025.2.ND): opłata cukrowa i piwo bezalkoholowe

Z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej zwrócił się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej podmiot działający w branży piwowarskiej. Spółka planowała rozpoczęcie produkcji piwa bezalkoholowego z dodatkiem soku owocowego (odtworzonego z soku zagęszczonego). Podatnik chciał ustalić, czy piwo bezalkoholowe 0,0% z co najmniej 20% soków owocowych (w tym ze skoncentrowanych soków) oraz z zawartością cukrów poza naturalnymi nieprzekraczającą 5g/100ml, jest zwolnione z opłaty cukrowej. Przypomnijmy, że zwolnienie z opłaty cukrowej obejmuje wprowadzenie na rynek krajowy napojów, w których udział masowy soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi nie mniej niż 20% składu surowcowego. Jednocześnie zawartość cukrów w tych napojach musi być mniejsza lub równa 5 g w przeliczeniu na 100 ml napoju.

Jako główny argument na rzecz swojego stanowiska podatnik wskazał przepis art. 12b ustawy o zdrowiu publicznym, zgodnie z którym definiuje się wyrób w postaci napoju oraz syrop będący środkiem spożywczym, ujęty w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w klasach 10.32 i 10.89 oraz w dziale 11, w którego składzie znajduje się co najmniej jedna z substancji, o których mowa w art. 12a ust. 1 ustawy o zdrowiu publicznym (głównie cukrów będących monosacharydami lub disacharydami, kofeiny lub tauryny), z wyłączeniem substancji występujących w nich naturalnie. Zdaniem strony, końcowe sformułowanie powołanego przepisu („z wyłączeniem substancji występujących w nich naturalnie”) przesądza o tym, że przy ustalaniu wartości opłaty cukrowej należy brać pod uwagę wyłącznie tzw. cukier dodany.

Opłata cukrowa: cukry naturalnie występujące w soku, nie występują naturalnie w piwie z sokiem

Stanowisko podatnika, organ interpretacyjny uznał za nieprawidłowe. Jak czytamy w uzasadnieniu, ustawodawca substancje występujące naturalnie odnosi do napoju podlegającego opłacie, a nie do składników, na bazie których napój jest wyprodukowany. Tym samym substancje występujące naturalnie w napoju powinny być zgodne z charakterystyką napoju, a nie jego składników. W związku z powyższym, środki spożywcze zawierające cukry będące monosacharydami lub disacharydami, nawet występujące naturalnie w tych środkach spożywczych, dodane w trakcie procesu produkcji napoju – nie stanowią substancji występujących w nim (tj. w napoju) naturalnie. Sok owocowy zawierający cukier (występujący w nim naturalnie), dodawany w procesie produkcyjnym napoju, stanowi dodatek środka spożywczego zawierającego cukier. Tym samym, nie można mówić o „cukrach występujących naturalnie” w piwie bezalkoholowym opisanym we wniosku. Ze stanowiska organu wynikałoby zatem, że ten sam cukier – rozpatrywany jako składnik soku – spełnia kryteria „substancji występującej naturalnie”, natomiast jako składnik soku dodanego do piwa, nie może już być uznany za taką substancję.

Słodkie chwile: obowiązki związane z podatkiem cukrowym (opłata cukrowa i deklaracja CUK-1)

Podobnie jak w wypadku większości zobowiązań podatkowych i quasi-podatkowych, z opłatą cukrową wiążą się obowiązki sprawozdawcze. Realizuje się je poprzez comiesięczne składanie deklaracji CUK-1, w której przedsiębiorca wykazuje m.in. łączną kwotę opłaty cukrowej, kwotę opłaty cukrowej za poszczególne napoje, czy liczbę litrów napojów sprzedanych w danym okresie.

W projektowanym stanie prawnym obowiązek składania deklaracji CUK-1 do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek zapłaty opłaty cukrowej, ale podpisania CUK-1 będzie można dokonać każdym rodzajem podpisu elektronicznego, jakiego wolno używać do podpisywania deklaracji podatkowych, a nie tylko podpisem kwalifikowanym.

Zachodzące w ostatnim czasie zmiany środowiska regulacyjnego (nowelizacja przepisów o podatku cukrowym, system kaucyjny, projekt podniesienia akcyzy na alkohol) stawia istotne wyzwania podatkowe i organizacyjne przez producentami i dystrybutorami napojów. Wsparcia w tym zakresie mogą Państwu udzielić doświadczeni eksperci Arena Advisory.

Zapraszamy do kontaktu z ekspertami Arena Advisory, aby dowiedzieć się więcej i skorzystać z profesjonalnego wsparcia podatkowego.

Autor publikacji: