Prezydent Andrzej Duda podpisał 28 sierpnia 2020 r. ustawy, w tym z dnia 14 lutego 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów (dalej: „Ustawa cukrowa”) wprowadzające dwa nowe rodzaje podatków.
Ustawa cukrowa wprowadza zmiany w różnych przepisach w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów oraz określa zasady ustalania i pobierania opłaty od napojów z dodatkiem substancji o właściwościach słodzących oraz kofeiny lub tauryny w produkcie gotowym do spożycia. Przy czym przez napój należy rozumieć wyrób w postaci napoju oraz syrop będący środkiem spożywczym, ujęty w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w klasach 10.32 i 10.89 oraz w dziale 11, w którego składzie znajduje się co najmniej jedna z wymienionych wcześniej substancji. Ustawa wprowadza również zmiany związaną ze sprzedażą napojów alkoholowych o objętości nieprzekraczającej 300 ml, potocznie zwanych „małpkami”.
Ustawa cukrowa zakłada wprowadzenie opłaty od napojów słodzonych, podzielonej na część stałą i zmienną. Opłata stała będzie wynosić 0,50 zł za zawartość cukrów w ilości równej lub mniejszej niż 5 g w 100 ml napoju, lub za zawartość w jakiejkolwiek ilości co najmniej jednej substancji słodzącej, a opłata zmienna to 0,05 zł za każdy gram cukru powyżej 5 gram/100 ml – w przeliczeniu na litr napoju. Przy napojach zawierających kofeinę lub taurynę opłata wynosi 0,10 zł za w przeliczeniu na litr napoju. Maksymalna wysokość opłaty wynosi 1,2 zł w przeliczeniu na litr napoju.
Podmioty obowiązane do zapłaty opłaty, będą składać w postaci elektronicznej informację, opatrzoną podpisem kwalifikowanym, według wzoru, organowi właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę podmiotu, za pośrednictwem systemu informatycznego ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz obliczać i wpłacać opłatę – w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy informacja, na rachunek organu właściwego w sprawie opłaty. Przez podmioty obowiązane do zapłaty opłaty rozumie się w szczególności podmioty sprzedające napoje do punktów sprzedaży detalicznej albo prowadzącym sprzedaż detaliczną w przypadku producenta czy importera napoju.
Obowiązek zapłaty opłaty powstaje z dniem wprowadzenia napojów na rynek krajowy. W przypadku braku wpłaty opłat w terminie, naczelnik urzędu skarbowego będzie zobowiązany ustalić, w drodze decyzji, dodatkową opłatę (opłatę sankcyjną) w wysokości 50% kwoty należnej opłaty, którą trzeba będzie uiścić w przypadku niedokonania właściwej opłaty w terminie. Opłata cukrowa oraz sankcja finansowa będą stanowić przychód NFZ (w 96,5 proc.) oraz dochód budżetu państwa (w 3,5 proc.). Z kolei wpływy z opłaty dotyczącej napojów alkoholowych w opakowaniach jednostkowych o ilości nominalnej napoju nieprzekraczającej 300 ml oraz sankcji finansowych za jej nieuiszczenie w terminie będą stanowić w 50 proc. dochód gmin, na terenie których jest prowadzona sprzedaż napojów alkoholowych, a 50 proc. przychód NFZ.
Wraz z podatkiem cukrowym wprowadzona zostanie także opłata od napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży na podstawie zezwolenia w wysokości 25 zł/l za litr 100-procentowego alkoholu w opakowaniu o objętości do 300 ml. Przykładowo, oznacza to 1 zł od 100 ml wódki 40-procentowej czy 2 zł od 200 ml „małpki” wódki 40-procentowej.
Autor: Dominika Ramírez-Wołkiewicz Tax Partner, Dawid Zarębski Senior Tax Consultant
