Estoński CIT w branży IT – nie tylko SaaS

Wydane w ostatnim czasie interpretacje indywidualne i wyroki sądów administracyjnych pozwalają postawić tezę o kształtowaniu się linii orzeczniczej korzystnej dla firm IT, które rozważają wybór opodatkowania tzw. estońskim CIT (ryczałtem od dochodów spółek).

Estoński CIT: warunki opodatkowania, czyli o limicie przychodów pasywnych

Wprowadzenie  do porządku prawnego opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, potocznie zwanym estońskim CIT, miało – w intencjach ustawodawcy – dać polskiej gospodarce istotny bodziec rozwojowy, pobudzając innowacyjność przedsiębiorstw, Nieprzypadkowo zatem ryczałt od dochodów spółek wzbudził zainteresowanie także w branży informatycznej.

Czynnikiem osłabiającym ten entuzjazm okazał się bowiem przepis art. 28j ust. 1 pkt 2 lit. e ustawy o CIT: wyłączył on bowiem możliwość podlegania opodatkowaniu estońskim CIT przez podatnika, który w poprzednim roku podatkowym mniej niż 50% przychodów z działalności (liczonych z uwzględnieniem kwoty należnego podatku VAT) osiągnął  z praw autorskich lub praw własności przemysłowej (w tym z tytułu zbycia tych praw). Nietrudno zauważyć, że model biznesowy wydawców oprogramowania, polegający właśnie na udzielaniu klientom licencji, a zatem – osiąganiu przychodów z praw autorskich, prima facie wykluczałby firmy IT z opodatkowania estońskim CIT.

Czy firmy informatyczne mogą wybrać CIT estoński?

Wskutek ostrożności podatników w interpretacji przepisów o estońskim CIT zaczęły zatem pojawiać się opinie, że ryczałt od dochodów spółek jest w praktyce niedostępny dla podmiotów działających w branży IT. Uważniejsza lektura nowszych interpretacji indywidualnych oraz orzecznictwa sądów administracyjnych wskazuje jednak, że pogląd taki wypada uznać za powierzchowny.

Przyjrzyjmy się zatem stanom faktycznym, w którym wybór estońskiego CIT w branży IT pozostaje otwarty.

Estoński CIT wobec modelu SaaS: szansa na opodatkowanie ryczałtem w sektorze IT?

Coraz częstszym modelem udostępniania programów komputerowych przez firmy informatyczne jest rozwiązanie Software as a Service (SaaS). Co ważne, jak wynika z interpretacji indywidualnych Dyrektora KIS (np. 0111-KDIB1-2.4010.685.2023.2.EJ), zastosowanie modelu SaaS pozwala także na skorzystanie z podatkowych preferencji związanych z wyborem estońskiego CIT.

Przesądza o tym specyfika modelu SaaS, który – przypomnijmy – zakłada, że klient nie dokonuje instalacji oprogramowania na własnym urządzeniu, ale korzysta z narzędzia IT w ramach usługi świadczonej przez firmę informatyczną. Wynagrodzenie, jakie otrzymuje dostawca rozwiązania SaaS, jest raczej wynagrodzeniem za świadczenie usługi niż za licencjonowanie produktu (nie dochodzi do zapłaty należności licencyjnych). Korzystne dla podatników stanowisko fiskusa wskazuje zatem na możliwość skorzystania z estońskiego CIT przez spółki z branży IT, udostępniające oprogramowanie w modelu SaaS.

Wynagrodzenie za usługi informatyczne – wpływ na opodatkowanie estońskim CIT

Ustanowienie limitu przychodów pasywnych jako przesłanki opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek  skłoniło podatników z sektora IT, opierających modele biznesowe na świadczeniu usług wiążących z przeniesieniem praw autorskich do poszukiwania rozwiązań pozwalających na korzystanie z estońskiego CIT. Jedną z takich metod – co ważne, akceptowaną przez organy podatkowe – jest odpowiednia strukturyzacja wynagrodzenia.

O dopuszczalności wspomnianego podejścia świadczy niedawna interpretacja indywidualna (0111-KDIB1-2.4010.574.2024.2.ANK – dotyczy ona spółki z branży projektowej, przedstawiona w niej wykładnia może jednak być zastosowana także dla sektora IT). Spółka wnioskująca o wydanie informacji zamierzała – w celu opodatkowania estońskim CIT – ustanowić w umowach o świadczeniu usług projektowych model wynagrodzenia, zgodnie z którym:

• zawsze nie mniej niż 50% kwoty wynagrodzenia byłoby należne za prace projektowe;
• zawsze nie więcej niż 50% kwoty wynagrodzenia – za przeniesienie na zleceniodawcę majątkowych praw autorskich i prawa do wykonywania zależnych praw autorskich do dokumentacji projektowej.

Zdaniem spółki zastosowanie przedstawionego we wniosku modelu wynagrodzenia sprawi, że spełnione będą przesłanki opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.

Dyrektor KIS uznał stanowisko spółki za prawidłowe – fakt, że nie więcej niż 50% przychodów z działalności gospodarczej w poprzednim roku podatkowym będzie pochodziło z praw autorskich lub praw własności przemysłowej (w tym z tytułu zbycia tych praw) pozwala na wybór opodatkowania estońskim CIT.

Dochody z kompleksowych usługi IT: opodatkowanie estońskim CIT

Korzystne dla podmiotów z branży IT, którzy rozważają opodatkowanie estońskim CIT, jest także orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (III SA/Wa 2399/23). Uchylając niekorzystną dla podatnika interpretację indywidualną, sąd opowiedział się przeciwko niejako automatycznemu traktowaniu całości wynagrodzenia za usługi programistyczne jako przychodów z praw autorskich. W ocenie sądu, usługi informatyczne mają charakter kompleksowy, a w strukturze wynagrodzenia za ich świadczenie mogą znajdować się zarówno składniki związane z przeniesieniem na klienta praw autorskich, jak i wynikające ze świadczenia usługi sensu stricto (np. w zakresie prac konsultacyjnych): nie stanowią one jednak przychodu z tytułu praw autorskich, a zatem – nie należy ich wliczać do limitu przychodów pasywnych decydującego o dopuszczalności opodatkowania estońskim CIT.

Transformacja rynku IT – czy upowszechni CIT estoński?

Transformacja rynku związana z upowszechnieniem rozwiązań SaaS, jak również kompleksowa natura usług świadczonych przez firmy IT, jak wskazaliśmy, osłabia stanowisko odbierające firmom z branży IT możliwość opodatkowania estońskim CIT. Dostępności ryczałtu od dochodów spółek dla podmiotów z tego sektora sprzyja kształtowanie się korzystnej linii orzeczniczej. Spółki IT – jak wszyscy inny podatnicy CIT – planujące wybór tej formy opodatkowania powinny uwzględnić nie tylko przyjęty model biznesowy oraz wszystkie warunki opodatkowania estońskim CIT.

Autor: